Kompetencje badacza: jak się mierzyć kompetencję „radzenie sobie ze stresem”?

Posted by

Radzenie sobie ze stresem to kolejna kompetencja, którą uczymy się od dziecka. Jednak rzadko kiedy nauczymy się jej  w takim stopniu, aby bez problemu radzić sobie w trudnych sytuacjach życiowych lub w pracy. Znów pojawia się pytanie, jak mierzyć tą kompetencję, aby sprawdzić poziom jej opanowania i możliwości poprawy tej umiejętności.

Stres w miejscu pracy przeżywa każdy, niezależnie od wykonywanego zawodu, zajmowanego stanowiska czy wynagrodzenia. Jednak takie napięcie nerwowe nie jest tylko charakterystyczne dla osób mających zajęcie. Stres występuje również, gdy jesteśmy zmuszeni do wielogodzinnego oczekiwania, bezruchu lub wykonywania monotonnych czynności.

Stres towarzyszy człowiekowi od początków ludzkości. Pobudza do działania, pozwala skupić uwagę na ważnej w danej chwili rzeczy, mobilizuje do podjęcia decyzji. Psychologowie określają stres jako chwilową, odbiegającą od normy, reakcję organizmu człowieka. Różni się ona od typowych odruchów tym, że na skutek stresu cierpi cały organizm. Dodatkowo reakcja ta występuje falami w cyklu stres – odprężenie. Jeśli pierwsza faza trwa zbyt długo, może się to skończyć nie tylko spadkiem efektywności w pracy, ale poważnymi problemami zdrowotnymi.

Dlatego w naszych profilach kompetencyjnych zdefiniowaliśmy stres jako efektywne działanie i radzenie sobie w stresujących sytuacjach.

Stres w pracy wynika nie tylko z liczby zadań, ale również z ich trudności. W długiej perspektywie jakościowe obciążenie pracą jest zwykle ważniejsze, niż ilość obowiązków.

Dlatego wyróżniliśmy 5 wskaźników behawioralnych, którymi mierzymy radzenie sobie ze stresem, mianowicie:

  • Opanowywanie emocji / reakcji stresowej
  • Tolerowanie czynników stresogennych (presja czasu, rywalizacja, konkurencja, walka o zasoby
  • Radzenie sobie z porażką
  • Tolerowanie ciągłej presji wymagań oraz oceny swojej pracy i siebie
  • Równoważenie sfery zawodowej i osobistej

Dla przykładu poniżej zamieszczamy 5-stopniową skalę oceny wskaźnika „Opanowywanie emocji / reakcji stresowej”:

  1. Długotrwały stres dezorganizuje jego/jej pracę. Nie zna i nie stosuje metod pozwalających obniżyć poziom złego stresu.         
  2. W przypadku długotrwałego stresu potrzebuje wsparcia innych.        
  3. Wykorzystuje odpowiednie techniki / metody radzenia sobie ze stresem dzięki czemu lepiej radzi sobie z wewnętrznym napięciem.  
  4. Nawet w sytuacji długotrwałego stresu utrzymuje stałą efektywność swojego działania; pomaga w tym zakresie innym.         
  5. Upowszechnia i rozwija sposoby radzenia sobie ze stresem, pozwalające innym na opanowanie silnego napięcia.

Jak to działa w praktyce, sprawdź i zmierz swoje kompetencje za pomocą narzędzi dostępnych tu:

https://researchcompetences.us.edu.pl/forms/public/