Posted by Nasze zainteresowania naukowe i wdrożeniowe skupiają się na kompetencjach pracowników i tym, jak wykorzystać je do zarządzania uczelnią. Zarządzanie przez kompetencje jest popularną metodą zarządzania zespołami i całymi firmami w biznesie, ale nadal jest ona mało znana w środowisku akademickim. W ramach naszego Interdyscyplinarnego Centrum Rozwoju Kadr postanowiliśmy to zmienić i promować zarządzanie kompetencjami jako skuteczną metodę zarządzania uniwersytetem.
Czym są kompetencje?
Definicje kompetencji stale ewoluują, dlatego krótko przedstawiamy poglądy na temat kompetencji, które pojawiły się w ostatnich latach. Kompetencje są przedmiotem dyskusji praktyków zarządzania, ale też naukowców, zajmujących się tym tematem. Dla przykładu, można przytoczyć definicje, które ze względu na występujące w nich komponenty, wzajemne ich powiązania, wielowymiarowość, sposób ich opisu lub ujęcia, okazały się szczególnie istotne w toku budowania modelu kompetencji kadry badawczej i kadry wsparcia.
Głównym powodem dyskusji nad definicją kompetencji jest sposób ujmowania właściwości pracowników, niezbędnych do wykonywania z powodzeniem działalności zawodowej (Jabłońska-Wołoszyn, 2004). Levy-Leboyer podkreśla (1997), że kompetencje dotyczą „zintegrowanego wykorzystania zdolności, cech osobowości, a także nabytej wiedzy i umiejętności w celu doprowadzenia do pomyślnego wykonania założonej misji w ramach przedsiębiorstwa” (Lovy-Leboyer, 1997, s. 26). Wśród definicji kompetencji, które trafnie oddają misję kadry badawczej, uwypuklają komponenty i ich wzajemne interakcje pozwalające osiągać cele procesów przez badaczy w swojej drodze do budowania dorobku naukowego, znajduje się definicja Boyatzic’a (1982).
Koncepcja Boyatizic’a odnosi się do kompetencji jako do „potencjału istniejącego w człowieku, prowadzącego do takiego zachowania, które przyczynia się do zaspokojenia wymagań na danym stanowisku pracy, w ramach parametrów otoczenia organizacji, co z kolei daje pożądane wyniki” (Boyatzic, 1982). Inna definicja mówi, że kompetencje można zdefiniować jako wiedzę, umiejętności, zachowania, przymioty i postawy wyróżniające tych, którzy osiągają najwyższą efektywność w pracy (Gick & Tarczyńska, 1999).
Mając na uwadze cele i działania, jakie podejmowane przez kadrę badawczą, należy podkreślić i docenić znaczenie komponentów definicji kompetencji, która mówi o „stałym zestawie wiedzy i know-how […] standardowych procedur, rodzajów rozumowania, które można wdrożyć bez nowego uczenia się ich” (Lamri, 2021, s. 80). Mając na uwadze cel badań naukowych, jakim jest rozwiazywanie problemów badawczych, warto przytoczyć definicję kompetencji, która mówi, że kompetencje to zdolność rozwiazywania problemu w danym kontekście.
Jak widać, podejście do zarządzania przez kompetencje daje duże możliwości w aktywnym zarządzaniu zespołem i pomaga podnosić efektywność pracy zespołu, w tym przypadku zespołu badawczego.
W kolejnym wpisie pokażemy kolejne podejścia do kompetencji i przyczyny, dlaczego są one tak ważne w zarządzaniu zespołem badawczym.
Jabłońska-Wołoszyn, M. (2004). Oblicza kompetencji w teorii i praktyce. In: M. Juchnowicz (Ed.), Kapitał Ludzki a kształtowanie przedsiębiorczości (pp. 245-254), Warszawa, Polska: Poltex.
Lovy-Leboyer, C. (1997). Kierowanie kompetencjami, bilanse doświadczeń zawodowych. Warszawa, Polska: Poltex.
Boyatzis, R. (1982). The Competence Manager. New York, USA: John Wiely& Sons.
Gick, M & Tarczyńska, M. (1999). Motywowanie pracowników. Warszawa, Polska: PWE.
Lamri, J. (2021). Kompetencje XXI wieku. Warszawa, Polska: Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska.